مشخصات ملی شناسه حساب بانکی ایران (شبا)
1- تعاریف و اصطلاحات:
1-1- شبا: عبارت است از شماره حساب بانکی ایران، که به منظور تسهیل و استانداردسازی
مبادلات بین بانکی و بین المللی بانکهای کشور تعریف و تبیین شده و در
تمام سامانه های پرداخت بین بانکی منحصراً از این نوع حساب استفاده می شود. «شبا» مستقل
از نظام شماره گذاری داخلی هریک از بانکها است، اما در محاسبه «شبا» از شماره حساب
مربوط به نظام شماره گذاری داخلی بانکها استفاده به عمل می آید. «شبا» مطابق با ضوابط
IBAN تنظیم می شود.
1-2- ارقام کنترلی: عبارتند از ارقامی که به منظور حصول اطمینان از دریافت و
ارسال کامل و بدون نقص یا تحریف «شبا»، بر مبنای مندرجات درونی «شبا» محاسبه و به عنوان
بخش الزامی «شبا» بدان افزوده می شوند.
1-3- IBAN: حروف اختصاری
«International Bank Account Number»، شناسه ایست که یک شماره حساب خاص را در یک بانک بصورت یکتا معرفی می کند. این شناسه مطابق با استاندارد بین المللی 13616-2007 ISO تولید شده و به منظور یکسان سازی شماره حسابهای بانکی در سطح بین المللی به منظور تسهیل تبادلات بین بانکی، مورد استفاده قرار می گیرد.
2- قواعد کلی شبا:
1-2- ساختار شبا:
2-1-1- طول شبا دقیقاً باید معادل 26 کاراکتر باشد. شماره های کمتر یا بیشتر
از 26 کاراکتر مجاز نیستند.
2-1-2- شماره شبا از سمت چپ به طور ثابت شامل سه بخش اصلی است: الف-کد
کشور (IR) دو کاراکتر ب- رقم کنترلی دو کاراکتر ج- شماره حساب پایه
22 کاراکتر
2-2- نمایش شبا:
2-2-1-نمایش در سیستمهای رایانه ای: در سیستمهای رایانه ای، شبا مانند
نمونه زیر، به صورت یکپارچه و بدون فاصله نمایش داده می شود، مانند این نمونه:
IR0696000000010324200001
2-2-2-نمایش در اشکال نوشتاری: در اشکال نوشتاری، مانند فرمها و نامه
ها، از سمت چپ، بین هر چهار کاراکتر، یک فاصله قرار می گیرد. در نتیجه کد شبا در فرم
نوشتاری شامل 6 دسته چهار کاراکتری و یک دسته 2 کاراکتری در سمت راست خواهد بود. به
عنوان مثال شبای مذکور در بند فوق به صورت زیر نوشته می شود:
IR06 2960 0000 0010 0324 2000 01
3- اجزاء شماره حساب پایه:شامل شناسه بانک و شناسه
حساب به صورت ذیل می باشد:
1-3- شناسه بانک :
که به طول سه رقم از سمت چپ در ابتدا قرار می گیرد. شناسه بانک یک عدد سه رقمی
است که براساس کد بانکها تدوین شده است. باتوجه به این که این کدها درحال حاضر دو رقمی
هستند، تا اطلاع ثانوی از صفر در سمت چپ این کد برای تمام بانکها و موسسات اعتباری
استفاده شده است. کد بانکها مطابق با جدول زیر تنظیم می شود:
ردیف
|
نام بانک
|
شناسه بانک
|
1
|
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
|
010
|
2
|
بانک صنعت و معدن
|
011
|
3
|
بانک ملت
|
012
|
4
|
بانک رفاه
|
013
|
5
|
بانک مسکن
|
014
|
6
|
بانک سپه
|
015
|
7
|
بانک کشاورزی
|
016
|
8
|
بانک ملی ایران
|
017
|
9
|
بانک تجارت
|
018
|
10
|
بانک صادرات ایران
|
019
|
11
|
بانک توسعه صادرات
|
020
|
12
|
پست بانک ایران
|
021
|
13
|
بانک توسعه تعاون
|
022
|
14
|
موسسه اعتباری توسعه
|
051
|
15
|
بانک کارآفرین
|
053
|
16
|
بانک پارسیان
|
054
|
17
|
بانک اقتصاد نوین
|
055
|
18
|
بانک سامان
|
056
|
19
|
بانک پاسارگاد
|
057
|
20
|
بانک سرمایه
|
058
|
21
|
بانک سینا
|
059
|
22
|
قرض الحسنه مهر
|
060
|
23
|
بانک شهر
|
061
|
24
|
بانک تات
|
062
|
25
|
بانک انصار
|
063
|
26
|
بانک گردشگری
|
064
|
27
|
بانک حکمت ایرانیان
|
065
|
28
|
بانک دی
|
066
|
29
|
بانک ایران زمین
|
069
|
2-3-شناسه حساب : به طول 19 كاركتر است كه پس از شناسه بانك قرار مي گيرد . در بانك كشاورزي
شامل دو بخش زير مي باشد :
3-2-1-نوع حساب : شامل 1 كاركتر است ، براي حساب هاي سپرده اي رقم صفر و براي حساب هاي
تسهيلات رقم دو است كه از سمت چپ در ابتدا قرار مي گيرد .
3-2-2-شماره حساب : 18 كاركتر باقيمانده شامل شماره حساب و صفر مي باشد كه پس از رقم مشخص
كننده نوع حساب و در انتها قرار خواهد گرفت كه با توجه به اينكه شماره حسابها در بانك
كشاورزي از 13 رقم تجاوز نمي كند قبل از شماره حساب به تعداد كاركتر هاي خالي عدد صفر
قرار مي گيرد . بديهي است كه شماره حساب مهر گستر آخرين آيتم در شماره شباي كشاورزي
مي باشد . مانند : IR40 0160 0000 0000 0000 9515 57 كه اين شماره شبا متعلق به حساب
سپرده اي شماره 951557 مهرگستر كشاورزي است .